Inflacja to powszechny wzrost cen w gospodarce krajowej, który wpływa na obniżenie realnej wartości pieniądza. Jej przeciwieństwem jest deflacja, czyli długotrwały spadek cen. Inflacja określana jest jako wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych. Nie jest procesem gwałtownym i nagłym, ale może nieść za sobą poważne skutki. Przykład: Jeśli na początku roku kupujemy określoną ilość towarów za konkretną cenę, to wraz z końcem roku za tę samą cenę możemy kupić ich mniej. Jest to spowodowane obniżeniem wartości pieniądza. Inflacja występuje w kilku rodzajach.
Deflacja
Inaczej inflacja ujemna. Ma miejsce wtedy, gdy wartość cen długotrwale spada.
Inflacja pełzająca
Proces, gdy wskaźnik nie przekracza 5% w ciągu roku.
Inflacja umiarkowana
Waha się pomiędzy 5 a 10% w ciągu roku.
Galopująca inflacja
Ma miejsce, gdy ceny wzrastają powyżej 10% w ciągu roku.
Hiperinflacja
Jest to wskaźnik oznaczający miesięczny wzrost cen, powyżej 10%.
Jak mierzona jest inflacja?
Za podanie wskaźnika stopy inflacji do informacji publicznej odpowiada Główny Urząd Statystyczny. Inflacja określana jest na podstawie zmian tzw. koszyka konsumpcyjnego, czyli towarów skonsumowanych przez jedno gospodarstwo domowe w danym roku. Do obliczenia stopy inflacji posłuży wzór:
(cena towaru w poprzednim roku − cena towaru w badanym roku) : cena towaru w badanym roku x 100%
Czym spowodowana jest inflacja?
Wzrost wskaźnika najczęściej spowodowany jest wysoką ceną surowców, paliwa czy energii. Za napędzanie inflacji odpowiedzialni są też konsumenci, którzy chcąc pozbyć się pieniądza, nadmiernie wykupują dobra trwałe zwiększając tym samym ich ceny. Inflacja może być spowodowana zawyżoną emisją pieniądza, ale i nagłym wzrostem cen produkcji towarów. Przyczyna może leżeć też w ogólnie wadliwej gospodarce krajowej i w nieprawidłowym zarządzaniu jej strukturami.
Skutki inflacji
Jednym z najbardziej zauważalnych skutków inflacji jest zmniejszenie ilości produktów do kupienia w tej samej cenie niż np. przed kilkoma miesiącami. Przykładowo, w styczniu wrzucamy do koszyka 10 sztuk różnych warzyw za 50 złotych, a w listopadzie ta sama kwota wystarczy jedynie na zakup pięciu. W przypadku, gdy wysokość wynagrodzeń obywateli nie podnosi się w podobnym tempie jak inflacja, można zauważyć wzrost ponoszonych przez nich kosztów. Inflacja wpływa na niestabilność w prowadzeniu działalności gospodarczych, dlatego może nieść za sobą negatywne nastroje konsumentów oraz ogólny spadek zaufania do pieniądza.