System ETS już obowiązuje, jednak Unia Europejska zatwierdziła jego drugą wersję, czyli ETS 2, który rozszerza tę daninę. Nowy podatek ETS 2 zapłacą właściciele nieruchomości ogrzewanych węglem, ekogroszkiem, gazem lub olejem opałowym. Oto co musisz wiedzieć na ten temat.
Spis treści
Czym jest ETS?
ETS to system handlu emisjami gazów cieplarnianych w Unii Europejskiej, który został wprowadzony w celu pomocniczym krajom członkowskim w osiągnięciu ich celów redukcji emisji gazów cieplarnianych. ETS jest jednym z głównych narzędzi, za pomocą których UE dąży do realizacji swojego zobowiązania do redukcji emisji gazów cieplarnianych w ramach umów międzynarodowych, takich jak Porozumienie Paryskie. ETS działa w następujący sposób:
- Ustalanie limitu – UE ustala ogólny limit emisji dla wszystkich zakładów objętych systemem. Limit ten jest stopniowo obniżany z roku na rok.
- Wydawanie uprawnień – na podstawie tego limitu UE przydziela „uprawnienia do emisji”, gdzie jedno uprawnienie odpowiada jednemu tonowi CO2 (lub równowartości innego gazu cieplarnianego).
- Handel uprawnieniami – firmy otrzymują pewną liczbę uprawnień i mogą je następnie sprzedawać lub kupować na rynku, w zależności od tego, czy przekraczają swoje limity emisji, czy też osiągają emisje poniżej przydzielonych im uprawnień.
- Zachęty do redukcji – jeśli firma emituje więcej niż ma uprawnień, musi nabyć dodatkowe uprawnienia na rynku. Z kolei jeżeli sytuacja jest odwrotna, to przedsiębiorstwo ma prawo sprzedać swoje nadmiarowe uprawnienia.
Kto zostanie obciążony nowymi opłatami ETS 2?
Nowe opłaty ETS 2 zostają rozszerzone poza przemysł i dotkną właścicieli nieruchomości, którzy ogrzewają swoje domy węglem, ekogroszkiem, gazem lub olejem opałowym. Osoby te zapłacą około 45 euro za 1 tonę emisji CO2, co dotyczy około 8 milionów polaków. Część gospodarstw domowych (3,2 miliona) ogrzewana jest w naszym kraju gazem, a kolejne 4,6 miliona węglem. Ich właściciele muszą liczyć się z tym, że opłaty wzrosną rocznie o 1200-1600 złotych w zależności od zużycia.
Podatek ETS 2 będzie wliczany w cenę węgla, ekogroszku, oleju opałowego oraz gazu, więc będzie drożej. Dodatkowo nowa opłata dotyczy również paliwa do samochodów i będzie ona uiszczana przy ich zakupie.
Ile to będzie kosztować?
Przewiduje się, że opłata za emisję 1 tony CO2 wyniesie około 45 euro. Biorąc pod uwagę, że przeciętne gospodarstwo domowe emituje około 6 ton CO2 rocznie, oznacza to koszty rzędu 270 euro rocznie, czyli około 1200 zł. Eksperci prognozują jednak, że do 2030 roku te opłaty mogą wzrosnąć nawet do 1600 zł rocznie.
Jak uniknąć opłat ETS 2?
Osoby korzystające z instalacji OZE, takich jak pompy ciepła czy panele fotowoltaiczne, nie będą musiały płacić dodatkowych opłat. Podobnie osoby ogrzewające swoje domy biomasą, która jest uznawana za odnawialne źródło energii według przepisów unijnych. Jak widać, jest wyjście, by uniknąć podatku ETS 2, jakim jest zainstalowanie wyżej wymienionych urządzeń. Jednak wiąże się to zarówno z kosztami ich zakupu, montażu, jak i eksploatacji. Należy więc przeliczyć, czy taka inwestycja się opłaca, biorąc pod uwagę wysokość opłaty ETS 2.
W związku z tym Unia Europejska stworzyła Społeczny Fundusz Klimatyczny, z którego mają być finansowane inicjatywy wspierające obywateli w realizacji nowej polityki klimatycznej. Wartość funduszu szacowana jest na około 87 mld euro w latach 2026-2032. Środki z tego funduszu zostaną wykorzystane m.in. na pomoc inwestycyjną skierowaną głównie do mniej zamożnych gospodarstw domowych.
