W minionym tygodniu Parlament Europejski oraz prezydencja hiszpańska Rady Unii Europejskiej osiągnęły wstępne porozumienie w sprawie unijnego aktu ds. sztucznej inteligencji (AI Act). Porozumienie ma przynieść kilka istotnych zmian dla firm. Z czym będą się wiązać?
Celem AI Act jest stworzenie ogólnych i spójnych zasad dotyczących wykorzystania sztucznej inteligencji przez przedsiębiorstwa w Europie. Mimo prób złagodzenia regulacji na ostatniej prostej, ostateczna jej wersja wydaje się być bardziej rygorystyczna.
Spis treści
Czym jest AI Act?
AI Act to zbiór regulacji prawnych Unii Europejskiej, który swój początek miał już w 2021 roku. Skierowany do wszystkich europejskich firm, które korzystają z nowoczesnej technologii. Celem porozumienia jest w głównej mierze stabilna polityka zarządzania systemami AI w Europie. Według UE, aby sztuczna inteligencja była pomocna, bezpieczna, niedyskryminująca i przyjazna dla środowiska, musi być sterowana i nadzorowana przez ludzi, a nie automatyzację. Zadaniem Parlamentu jest stworzenie neutralnej, powszechnej definicji sztucznej inteligencji, którą będzie można wykorzystywać do przyszłych projektów AI.
Główne zmiany AI Act
Proces negocjacji nad porozumieniem trwał ponad 37 godzin w ramach trilogu, czyli dialogu między Komisją Europejską, Radą Unii Europejskiej a Parlamentem Europejskim. W finalnej wersji AI Act zawarte jest kilka istotnych rozwiązań. Jednym z ważniejszych jest wczesna ocena ryzyka przed wdrożeniem systemu AI. To istotny krok, mający na celu zapobieganie potencjalnym szkodom wynikającym z nieprawidłowo zaprojektowanej lub niewłaściwie używanej sztucznej inteligencji. Nowe, ogólne zmiany przedstawiają się następująco:
- zmieniony system zarządzania AI z uprawnieniami dla UE,
- rozszerzenie listy zakazów oraz możliwość zdalnej identyfikacji biometrycznej przez organy ścigania w przestrzeni publicznej,
- ochrona praw poprzez zobowiązanie podmiotów wdrażających systemy AI wysokiego ryzyka do przeprowadzenia oceny ich wpływu.
Co to oznacza dla przedsiębiorców?
Według zmian, do obowiązków firm będzie należało przestrzeganie podstawowych zasad dotyczących bezpieczeństwa, kontroli nad sztuczną inteligencją czy systemów zarządzania ryzykiem. AI Act wprowadza zakaz śledzenia twarzy i rozpoznawania emocji ludzkich w miejscach publicznych, np. w szkole czy pracy (za wyjątkami). Ważna zmiana będzie dotyczyć też tzw. people scoring, czyli punktowania i oceniania obywateli. Niedopuszczalne będzie klasyfikowanie ludzi na podstawie ich statusu, cech czy zachowania. Sztuczna inteligencja nie będzie też mogła przewidywać wykroczeń obywateli ani tworzyć bazy danych rozpoznawania twarzy przy użyciu danych biometrycznych z mediów społecznościowych lub nagrań CCTV. Aby móc egzekwować przestrzeganie zasad, Unia Europejska zostanie wyposażona w środki nadzoru oraz możliwość sankcji. Utworzone zostanie również europejskie biuro ds. sztucznej inteligencji z siedzibą w Komisji Europejskiej. Za niestosowanie się do regulacji oraz poważniejsze wykroczenia przewidziane są kary pieniężne, sięgające nawet kilkudziesięciu milionom euro.
Kolejne kroki w sprawie porozumienia
Porozumienie przewiduje, że ustawa AI Act powinna być zastosowana w ciągu dwóch lat po jej wejściu w życie. W najbliższych tygodniach odbędą się prace techniczne nad dopracowaniem szczegółów nowego rozporządzenia. Po zakończeniu prac Parlament UE przedłoży gotowy dokument przedstawicielom państw członkowskich w celu zatwierdzenia. Następnie przed wprowadzeniem w życie, cały tekst będzie musiał zostać przetłumaczony i poddany sprawdzeniu na poziomie prawnym. Nie wiadomo kiedy dokładnie zaczną obowiązywać zasady AI Act. Być może będzie to 2024 rok.
Więcej informacji oraz dokument AI Act do pobrania tutaj: LINK
