Deflacja to proces obniżania się ogólnego poziomu cen dóbr i usług w gospodarce, co wpływa na wzrost wartości pieniądza. Oznacza to, że za te same pieniądze można kupić więcej niż wcześniej. Deflacja jest przeciwieństwem inflacji.
Przyczyny deflacji
Przyczyny deflacji mogą być różne. Zalicza się do nich m. in.:
- bardzo duży spadek popytu,
- nieproporcjonalna podaż pieniądza do wzrostu gospodarczego,
- nadprodukcja,
- wzrost bezrobocia,
- mała efektywność gospodarki,
- wysoko oprocentowane lokaty bankowe i inne aktywa finansowe,
- nieodpowiednia polityka pieniądza.
Skutki deflacji
Skutki deflacji to przede wszystkim:
- wzrost siły nabywczej pieniądza,
- mniejsze zyski przedsiębiorstw i bankructwa,
- wzrost bezrobocia,
- deficyt budżetowy, większy dług publiczny,
- mniejsza opłacalność inwestycji,
- droższe kredyty,
- odkładanie zakupów przez konsumentów w oczekiwaniu na dalsze spadki cen, co dodatkowo hamuje gospodarkę,
- zwiększenie zadłużenia rodzin,
- konsumpcjonizm.
Deflacja i inflacja – różnice
Deflacja i inflacja to zjawiska do siebie przeciwne. Deflacja ma miejsce wtedy, gdy następuje spadek ogólnego poziomu cen i zwiększa się wartość pieniądza, w przeciwieństwie do inflacji, gdzie poziom cen wzrasta, a wartość pieniądza zmniejsza się. Oba te zjawiska mogą mieć wiele niepożądanych skutków dla gospodarki kraju. Uważa się, że deflacja jest sytuacją trudniejszą niż inflacja, ponieważ w większym stopniu wpływa na zahamowanie rozwoju gospodarczego (tworzy realny dług, zwiększa bezrobocie, utrudnia politykę monetarną).
Jak walczyć z deflacją?
Aby walczyć z deflacją, należy wcześniej zdecydować jakie działania sprawdzą się najlepiej i odpowiednio wcześniej podjąć takie kroki. Jednym z rozwiązań jest odpowiednia polityka monetarna, czyli obniżenie stóp procentowych przez bank centralny lub wdrożenie ulg podatkowych na inwestycje w gospodarkę. To może spowodować zachętę do działań inwestycyjnych. Kolejnym sposobem jest emisja pieniędzy, która wyrówna jego niedobory pieniądza na rynku.
Czy deflacja jest dobra?
Deflacja na krótki okres może wydawać się dobra, w szczególności dla konsumentów, którym na rękę jest możliwość nabycia większej ilości produktów za tę samą cenę. Jednak długotrwała deflacja jest uważana za szkodliwą sytuację, ponieważ prowadzi do realnego zahamowania gospodarki. Zwalczanie deflacji jest stosunkowo trudnym procesem.