Stopa procentowa to koszt udostępnienia kapitału jakiemuś podmiotowi i jest przedstawiana jako procent wyliczony od tego kosztu. Krótko mówiąc, stopa wyznacza cenę, jaką przeciętny konsument będzie musiał zapłacić za pożyczenie pieniędzy od banku. Wpływa również na koszt jaki poniesie sam bank umożliwiając nam złożenie w nim depozytu. Wysokość stopy procentowej reguluje też stawki po jakich przeprowadzane będą transakcje na rynku międzybankowym. Stopa ma znaczenie nie tylko w przypadku kredytów, ale stoi także na straży stabilności polskiego rynku finansowego. Wysokość aktualnych stóp procentowych w Polsce można sprawdzić bezpośrednio na stronie internetowej Narodowego Banku Polskiego.
Rodzaje stóp procentowych
W zależności od tego, za co odpowiadają, Narodowy Bank Polski wyróżnia ich kilka podstawowych rodzajów:
Stopa referencyjna
Jest to minimalna wartość, z jaką może dochodzić do transakcji na rynku międzybankowym.
Stopa lombardowa
Określa wysokość stawki, z jaką bank centralny może przyznawać pożyczek bankom komercyjnym pod zastaw papierów wartościowych. Jest to maksymalne oprocentowanie kredytów.
Stopa depozytowa
Wyznacza wysokość oprocentowania jednodniowych transakcji zawieranych pomiędzy bankami komercyjnymi a bankiem centralnym.
Stopa redyskontowa weksli
Pojawia się w sytuacji, gdy bank centralny wykupuje od banków komercyjnych weksle wcześniej zakupione od przedsiębiorców.
Stopa dyskontowa weksli
Mamy z nią do czynienia wtedy, gdy dochodzi do zakupu przez banki komercyjne weksli od Narodowego Banku Polskiego.
Jak obliczyć stopę procentową?
Wysokość stóp procentowych naliczana jest przez Radę Polityku Pieniężnej. Ten proces podlega ścisłym regulacjom prawnym. Jednak dla kredytobiorców dwiema najważniejszymi stopami procentowymi wpływającymi na raty ich zobowiązań są: stopa nominalna i rzeczywista. Można je obliczyć korzystając z dostępnych kalkulatorów. Trzeba jednak zaopatrzyć się w szczegółowe informacje jak np. wysokość prowizji, ilość rat czy wartość stopy procentowej.
Stopa nominalna
Jest wskaźnikiem procentowym określającym wysokość spłacanej raty kredytu lub oprocentowania lokaty konsumenta.
Stopa rzeczywista
Można ją przyrównać do realnego kosztu kredytu lub zysku pochodzącego z jakiejś inwestycji.
Co dalej ze stopami procentowymi w Polsce?
Zobowiązania kredytowe zazwyczaj są długoterminowe, co oznacza, że mogą ulegać zmianie w czasie. Z racji tego, że stawki rat kredytów uzależnione są od wskaźnika WIBOR, a sam WIBOR łączy się ze stopą procentową, istnieje duże prawdopodobieństwo wzrastania lub spadania oprocentowania rat. Nie wiemy jak ta kwestia potoczy się w dłuższej perspektywie. Wyższe stopy procentowe powodują wzrost cen zobowiązań. Dużą rolę odgrywa tutaj sytuacja panująca na rynku finansowym, ale nie tylko. Rynek ten jest powiązany bowiem z handlem, usługami czy rynkiem międzynarodowym.