Europa reguluje przepisy na rynku kryptowalut. Zmiany wprowadza regulacja MiCA, która nakłada na kraje europejskie obowiązek respektowania przepisów związanych z obrotem kryptoaktywami. Czy jesteśmy gotowi na nową rzeczywistość na rynku cyfrowego pieniądza?
Wprowadzenie jednolitych regulacji ma na celu nie tylko zminimalizowanie ryzyka zagrożeń, ale również stworzenie sprzyjającego środowiska dla innowacji w biznesie i rozwoju przedsiębiorstw. Dążenie do jasnych przepisów na poziomie europejskim jest krokiem w stronę zwiększenia przejrzystości i zaufania na rynku kryptowalut, co ma kluczowe znaczenie dla dalszego wzrostu i stabilności e-pieniądza.
Spis treści
MiCA – czym jest?
MiCA (Markets in Crypto-Assets) to regulacja Unii Europejskiej mająca na celu ustanowienie spójnych przepisów prawnych dla rynku kryptowalut i innych aktywów cyfrowych w Europie. Została zatwierdzona 20 kwietnia 2023 roku przez Parlament Europejski. Wprowadzenie rozporządzenia MiCA ma na celu zwiększenie przejrzystości, bezpieczeństwa oraz stabilności tego dynamicznie rozwijającego się sektora. Nowe przepisy mają zapewnić równe szanse wejścia firm na rynek oraz rozwój tego sektora. MiCA reguluje definicje pojęć związanych z rodzajami kryptoaktywów, wyznacza sposoby ochrony inwestorów i zapobiegania nadużyciom na rynku kryptowalut oraz konsekwencje nieprzestrzegania zasad. To wszystko ma w efekcie przyczynić się do większego zaufania do handlu kryptowalutami na rynku europejskim.
Czym są kryptoaktywa?
Kryptoaktywa to cyfrowe odzwierciedlenie zasobów – wartości lub praw własności. Przechowuje się je w formie elektronicznej, np. za pomocą technologii DLT (rozproszonego rejestru) lub podobnej. Działają na zdecentralizowanych systemach, czyli nie są kontrolowane przez żadną centralną instytucję (bank, rząd). Mogą służyć jako środek płatniczy czy do celów inwestycyjnych.
Co zawiera rozporządzenie MiCA?
MiCA reguluje kwestie związane z handlem kryptoaktywami, a także określa wymagania dotyczące działalności dostawców tych usług. W rozporządzeniu znajdziemy:
- rodzaje i definicje: kryptoaktywa, token powiązany z aktywami, token będący pieniądzem elektronicznym lub e-pieniądzem,
- wymogi ujawniania informacji o emisji, ofercie publicznej i dopuszczeniu kryptoaktywów do obrotu,
- udzielanie zezwoleń dostawcom usług w zakresie kryptoaktywów oraz emitentom tokenów powiązanych z aktywami i tokenów pieniądza elektronicznego oraz nadzór nad nimi,
- zarządzanie emitentami i dostawcami usług związanych z kryptoaktywami,
- ochronę posiadaczy kryptoaktywów i klientów dostawców usług,
- środki zapobiegające wykorzystywaniu informacji poufnych, bezprawnemu ujawnianiu informacji niejawnych i manipulacjom na rynku.
Ponadto, MiCA zawiera informacje o warunkach, jakie muszą spełnić osoby chcące ubiegać się o obrót kryptoaktywami oraz potencjalni emitenci tokenów. MiCA nie ma zastosowania do kryptoaktywów, które:
- podlegają innym unijnym aktom prawnym dotyczącym usług finansowych,
- są unikalne i które nie są zamienne z innymi kryptoaktywami.
Czym jest token?
Token to przedmiot płatniczy, który nie jest walutą. Będzie to np. żeton, voucher, karta podarunkowa, bon, klucz dostępu do strony internetowej. Tokeny działają w oparciu o łańcuch (blockchain) innej kryptowaluty i tak jak one mogą być przedmiotem transakcji.
Czym jest token powiązany z aktywami?
Token powiązany z aktywami jest powiązany z kilkoma różnymi walutami FIAT, co najmniej jednym towarem, kryptoaktywem lub połączeniem tych aktywów. Dzięki temu zachowuje stabilny poziom. Wykorzystuje się go jako środek płatniczy lub do przechowywania jakiejś wartości.
Czym jest token będący e-pieniądzem?
Token będący e-pieniądzem to elektroniczne odzwierciedlenie monet i banknotów. Zachowuje stabilny poziom dzięki powiązaniu z jedną walutą FIAT. Wykorzystywany jest głównie jako środek płatniczy.
Kogo dotyczy MiCA?
MiCA dotyczy osób fizycznych i prawnych z obszaru UE oraz przedsiębiorstw, które świadczą usługi na terenie Unii Europejskiej. Regulacja nie dotyczy:
- podmiotów świadczących usługi związane z kryptoaktywami wyłącznie na rzecz swoich spółek macierzystych lub zależnych, syndyków i zarządców w postępowaniach upadłościowych,
- Europejskiego Banku Centralnego i krajowych banków centralnych, Europejskiego Banku Inwestycyjnego, Europejskiego Mechanizmu Stabilizacji Finansowej, Europejskiego Mechanizmu Stabilności i międzynarodowych organizacji publicznych.
Jak MiCA zmienia sytuację stablecoinów?
Zgodnie z MiCA, emisja stablecoinów może być prowadzona jedynie przez uprawnione do tego instytucje. Podmiot, który chce prowadzić taką działalność musi więc posiadać odpowiednią licencję. Jeśli dany pieniądz nie spełni wymagań MiCA, zostanie uznany za nieregulowany stablecoin. Wtedy operacje cyfrowe oparte na takich kryptowalutach mogą zostać zabronione. Aby uzyskać status regulowanego stablecoina, trzeba spełnić szereg warunków dotyczących wielkości obrotu, stanu zabezpieczenia wartości oraz zaznaczenia obecności instytucjonalnej na terenie Unii Europejskiej.
Co dalej z USDT?
USDT (kryptowaluta Tether) to kryptowaluta stabilna oparta na amerykańskim dolarze, która co do zasady ma utrzymywać stały poziom cenowy. Nie jest ona jednak autoryzowana w Europie. Od 30 czerwca 2024 roku można napotkać pewne ograniczenia w handlu stablecoinami, które nie podlegają regulacji MiCA – dotyczy to m. in. USDT. Giełdy kryptowalut mogą wprowadzać własne zasady związane z obrotem USDT, np. kupowanie, sprzedaż czy wymiana na inne waluty cyfrowe, a nawet blokowanie dostępu do USDT dla inwestorów z Unii Europejskiej.
USDC – pierwszy europejski stablecoin
Firma Circle stała się pierwszą firmą, która uzyskała licencję MiCA, nadaną przez francuski organ nadzoru bankowego, Autorité de Contrôle Prudentiel et de Résolution (ACPR). Licencja pozwala firmie emitować swoje tokeny – USDC i EURC – na europejskich giełdach. Oficjalnie firma zaczęła emisję tych stablecoinów od 1 lipca 2024 roku. Już teraz można zauważyć, że USDC zyskuje na popularności wśród inwestorów z Unii Europejskiej.
MiCA – od kiedy zacznie obowiązywać w Polsce?
Regulacja MiCA zacznie obowiązywać wraz z końcem 2024 roku. Kraje członkowskie mają czas do lipca 2026 roku na wprowadzenie nowych przepisów do porządku prawnego. W Polsce projekt ustawy o kryptowalutach został zapowiedziany komunikatem z 14 czerwca 2024 roku. Wedle wstępnych informacji wiadomo, że rola organu nadzorującego ma zostać powierzona Komisji Nadzoru Finansowego.
Konsekwencje niezastosowania się do przepisów MiCA
W przypadku, gdy emitent e-pieniądza dopuści się do naruszenia zasad, rozporządzenie przewiduje kary pieniężne w wysokości od 10% rocznego obrotu lub okresowe kary pieniężne rozpoczynające się od 2% obrotu firmy. Informacje o nałożonych karach będą podawane do wiadomości publicznej przez EUNB (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego).
Zmiany na rynku kryptoaktywów – szansa czy zagrożenie?
Pomimo celu, jakim jest zapewnienia stabilnych ram funkcjonowania rynku kryptoaktywów, wśród ekspertów rynku pojawia się cień wątpliwości, czy na pewno będzie to dobre rozwiązanie dla europejskich firm. Istnieje bowiem szansa, że regulacja MiCA może obciążyć finansowo małe i średnie firmy oraz powodować zahamowanie rozwoju rynku kosztem skupiania się jedynie na przepisach prawnych. Pojawia się też obawa, że przedsiębiorstw spoza Europy nie będą obowiązywać te same regulacje, na czym stracą firmy europejskie. Pozostaje więc obserwować rozwój sytuacji i powoli przygotowywać się na wprowadzenie zmian.
